Po urazie, operacji, złamaniu, ale też zatkaniu tętnicy – blizna to efekt procesów naprawy uszkodzonej tkanki. Zawsze tworzy się z kolagenu Zarówno ta w skórze, gdzie kolagen jest dominującym składnikiem, jak i np. w miejsce uszkodzonego mięśnia. Blizna to tkanka o nieprawidłowej budowie - organizm rzadko się tak regeneruje, żeby nie było żadnych śladów, nawet jak nie widać tego gołym okiem – mówi doktor Marek Wasiluk Blizny są rożnego typu. Dzielimy je na dwie główne kategorie, wypukłe - to tek, które wystają ponad i wklęsłe/zanikowe, oraz mieszane. Mogą mieć różną konsystencję, kolor, twardość, strukturę. Od rodzaju blizny zależy to, jak próbujemy zmniejszyć ich widoczność – tłumaczy doktor Marek Wasiluk Laser sprawdza się świetnie w walce z bliznami, ale nie jest panaceum na wszystko. Zarówno za słabe zabiegi (z użyciem za małej mocy i częstotliwości), jak i zbyt mocne są złe, a afekt może być odwrotny od zamierzonego. Bo każda blizna jest inna i z każdą trzeba postępować indywidualnie – dodaje doktor Marek Wasiluk Więcej takich tekstów na stronie głównej Blizny po urazie budują się przez wiele miesięcy, nawet do dwóch lat. Wiele w tym jak „brzydka” czy „ładna” blizna się wytworzy zależy też od domowej pielęgnacji, która powinna zacząć się zanim blizna się wytworzy i trwać tak długo, jak sugeruje nam lekarz. Czasem to kilka tygodni, czasem wiele miesięcy, ale najważniejsze jest pierwsze kilka tygodni – trzeba robić wszystko, by nie doprowadzić do zainfekowania blizny, zdrapania strupów albo do rozejścia się pooperacyjnych szwów – mówi specjalista Triclinium Doktorze, czym właściwie jest blizna? Doktor Marek Wasiluk*: Blizna to tkanka, która powstaje w procesie gojenia. Zwykle słowo „blizna” kojarzy się nam ze skórą. A blizna może być umiejscowiona nie tylko w skórze, ale np. w kości, czy mięśniu, np. sercowym. Jeśli ktoś miał zawał, to pozostaje mu blizna na sercu i właśnie dlatego, już po przejściu zawału, może cierpieć np. na niewydolność serca. dr Marek Wasiluk, Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium Z czego tworzy się blizna? Blizna tworzy się z kolagenu. Zawsze. Zarówno w skórze, jak i w mięśniu, czy kości. Blizna to tkanka o nieprawidłowej budowie - nasz organizm rzadko się tak regeneruje, żeby nie było żadnych śladów. Właściwie mniej lub bardziej widoczne ślady zawsze pozostają. Skupmy się jednak na bliznach w skórze, które są widoczne gołym okiem. Głównym (procentowo) składnikiem skóry jest kolagen, więc zarówno blizna, która tworzy się na niej w procesie gojenia, jak i sama skóra to przede wszystkim, po prostu kolagen. To dlaczego blizna odróżnia się wyglądem od reszty skóry? Bo w procesie tworzenia blizny nie odtwarza się ten sam kolagen, który jest naturalnie w skórze, a zupełnie inny. Nieprawidłowość dotyczy ukształtowania, usieciowienia, gęstości i czasami ilości kolagenu. Do tego często blizna ma inny kolor. Można to porównać do dziury w materiale, np. wełnianym sweterku. Jeśli się go zaceruje, to jednak to miejsce trochę inaczej wygląda. Nie jest idealnie, choć czasem zbliżamy się do ideału, gdy mamy do czynienia z cerowaniem artystycznym. Jakie są rodzaje blizn? Ich rodzaj ma pewnie znaczenie przy próbie zmniejszenia ich widoczności? Blizny dzielimy w wypukłe – to te, które wystają ponad ciało i wklęsłe/zanikowe. Rozstępy to też rodzaj blizny, ale zanikowej i bardzo głębokiej. Wysokość blizny to oczywiście nie wszystko. W ramach identycznej wysokości blizny mogą być różnej konsystencji – mieć inną gęstość, być bardziej zbite lub bardziej wiotkie niż otaczająca skóra. To, jaka blizna powstanie zależy od urazu? Trochę od urazu, np. tego, czy był on głęboki, na jak dużej powierzchni i jak długo trwał. Ale nie tylko. Istotne jest też to, jak rana się goiła. A to z kolei zależy trochę od jej pielęgnacji – tego, jak dbaliśmy o miejsce urazu i czy np. szwy, jeśli to rana pooperacyjna, się nie rozeszły. To, jaka blizna powstanie zależy też trochę od skłonności genetycznych, naszego zdrowia czy chorób, a także wieku osoby. A czasami nie da się przewidzieć, co się zdarzy i ta sama osoba może np. mieć dwa identyczne uszkodzenia skóry, a powstają dwie blizny kompletnie do siebie niepodobne. Można zupełnie zlikwidować bliznę? Bliznę skóry można „korygować” (nawet tak doskonale, że nie będzie nic widać) bo zupełne zlikwidowanie, tak jak mówiłem dając przykład z cerowaniem, jest nierealne. Próbujemy po prostu przywrócić w miejscu tworzenia się blizny, w miarę możliwości normalną strukturę tkanki. Czyli z wypukłej blizny zrobić normalną, zapadniętą wyrównać do powierzchni skóry. Podobnie np a tę zbyt „zbitą” doprowadzić do normalnej gęstości. Z założenia większość metod skutecznych w walce z bliznami to metody w jakiś sposób ingerujące, wymuszające przebudowę w bliznę przebudowę tego fragmentu skóry. Bo blizną pod skórą nikt się nie zawraca głowy, bo jej nie widać. Jak koryguje się i poprawia wygląd blizn? Metod jest bardzo dużo. Nie ma jednej uniwersalnej. Wszystko zależy od tego, jak dana blizna wygląda. A do tego każda blizna przechodzi różne etapy – są blizny świeże, tzw. „młode” i stare, co też trzeba wziąć pod uwagę, gdy wygląd blizny chcemy korygować. Dlatego zawsze warto pójść do lekarza, który zna się na bliznach i może ocenić z jaką blizną, na jakim etapie mamy do czynienia i jak w związku z tym będziemy z nią walczyć. Głównym narzędziem w przypadku blizn jest dziś laser - zwykle frakcyjny ablacyjny. Jednak to tylko ogólna informacja. Brzuch po porodzie Bo przecież ten sam laser można różnie wykorzystać – zastosować różne ustawienia, schemat zabiegów. W zależności właśnie od etapu dojrzewania blizny. Inne parametry dobieramy też przy bliźnie wypukłej, inne przy wklęsłej. Dlatego, choć bez lasera ciężko blizny dobrze korygować, to jednak samo użycie lasera to trochę za mało, by być pewnym efektu. To, że stosujemy laser, nie znaczy, że efekt będzie super. Poza tym, oprócz lasera są też dodatkowe metody - czasami te blizny się też ostrzykuje, a czasami stosuje się radiofrekwencję mikroigłową. Pomocne bywa wymrażanie, ale i inne lasery, stosowane zwyczajowo do zamykania naczynek. Im większa częstotliwość i moc urządzenia tym efekt będzie lepszy, czy to uproszczenie? Za słabe zabiegi (z użyciem za małej energi) są złe, ale i zbyt mocne zbiegi są złe. Podobnie, jeśli chodzi o za rzadkie, czy za częste – paradoksalnie też są złe. Skomplikowane. Tak, bo blizny są jednym z trudniejszych do korygowania defektów skóry. Podobnie jak np. przebarwienia. Tylko, że przebarwienia są defektem estetycznym, a blizny bywają nie tylko defektem kosmetycznym. Czasami mogą utrudniać np. ruchomość ręki, szyi. Szczególnie problematyczne bywają blizny poparzeniowe. Jak długo koryguje się blizny, przy założeniu, że zabieg laserowy jest optymalny? Mój rekord szybkości to skorygowanie blizny do prawie niewidocznej, po operacji w okolicy oczu (po plastyce powiek) w zaledwie dwa - trzy miesiące. Blizna po takich zabiegach teoretycznie jest nieduża Jednak w tym przypadku pacjentka od razu po zdjęciu szwów zobaczyła, że coś poszło nie tak, blizna była długa i dosyć szeroka, ewidentnie blizna wyglądała źle. Akurat ta pani nie liczyła się z kosztami, więc pojawiała się na zabiegach co tydzień, dwa. Rozstępy w ciąży. Jak im zapobiegać? Bo to były różne rodzaje zabiegu, nie tylko laser. Blizny można np. ostrzykiwać. Robiliśmy wszystko tak, by możliwie jak najszybciej robić zabiegi i by jak najbardziej skrócić czas regeneracji. Blizna została skorygowana o 80 procent, bo tak, jak wspominałem, zlikwidować bliznę w 100 procentach nie da rady. Jak szybko da się maksymalnie zmniejszyć widoczność blizny? Jeśli udaje się w krócej niż pół roku, przy standardowej bliźnie, to jest to mistrzostwo świata. Bardzo rzadko tak się dzieje. Najczęściej jest to od pół roku do roku. A jak są np. blizny poparzeniowe, to taka korekta może trwać kilka lat. Zabiegi na blizny bywają bardzo delikatne, ale czasami także inwazyjne. A do tego dochodzi też kwestia powierzchni blizny. Jeśli ktoś wciąż ma bliznę na małej powierzchni, możemy działać dowolnie – zastosować zabieg lekki, ale też bardzo mocno ingerować w tkankę. A jeśli mamy blizną na dużej powierzchni ciała, to dochodzą do tego jeszcze czynniki ogólnoustrojowe. Skąd się biorą rozstępy na piersiach? Bo jak np. ktoś ma poparzoną klatkę piersiową to nie jesteśmy w stanie bardzo mocnego zabiegu na całą powierzchnię blizny zrobić „na raz” To przecież kwestia bezpieczeństwa i zdrowia, a do tego bólu. A dodatkowo ten pacjent najczęściej musi potem normalnie funkcjonować po zabiegu. Dlatego robi się te zabiegi etapami, fragmentami. A w przypadku typowych, a nie rozległych, ciętych bliznach? Ile zabiegów będzie potrzebnych? Tego nie można z góry przewidzieć. Uważam, że można podać minimalną liczbę zabiegów, np. założyć, że będzie ich nie mniej niż 4-5, by była zadowalający pacjenta efekt. Właściwie nigdy nie zdarza się, by było potrzebnych mniej zabiegów niż właśnie te 4-5. Jednak zwykle niestety potrzeba ich więcej - 5-10. A jeśli blizny są tzw. trudne, to w grę może wchodzić i dwa razy tyle zabiegów, czyli w praktyce nawet 20. Trudno to od razu przewidzieć, jaki będzie efekt i po jakim czasie? Pewne rzeczy są oczywiste, np. zasada jest taka, że zupełnie inaczej postępujemy z bliznami wklęsłymi, a inaczej z wypukłymi. I to, że sposób postępowania zależy też od tego, w jakiej okolicy ciała znajduje się blizna. Efekt zależy też od wieku pacjenta. Bo paradoksalnie blizny u dzieci trudniej jest skorygować. Bo kolagen intensywniej się produkuje? Tak. Likwidując bliznę zawsze przecież pobudzamy komórki i robimy to przez uraz, ale taki pod kontrolą. Czasami jednak to działanie daje efekt odwrotny od zamierzonego. Szczególnie dotyczy to takich blizn, które mają tendencję do przerastania. A co z maściami na blizny, to placebo? Nie. Maści są bardzo dobre. Szczególnie na początku tworzenia się blizny warto je stosować. Każda blizna ma swoje kolejne etapy tworzenia i przemiany – etap zaniku, wypukłości i dojrzałości. To normalne w zachowaniu się blizny. Jak wygląda ciało po porodzie? Mama pokazała brzuch I jeśli ktoś może sobie pozwolić na zabiegi, to możemy w tym czasie trochę kontrolować proces tworzenia się blizny i tymi kolejnymi etapami sterować, by je trochę „wypłaszczać”. Z reguły jest tak, że jak się zdejmie szwy po zabiegu, to blizna jest ładna. A potem się pogarsza. Dlatego ingerencja po zagojeniu się rany powinna być na wczesnym etapie, by blizna nie zdążyła się zbytnio „popsuć”. Dotyczy to także stosowania maści na blizny? Tak. Jeśli chodzi o pielęgnację domową, to pierwszą ważną rzeczą jest pilnowanie gojenia się skóry po urazie. By nie doprowadzić do infekcji, czy rozejścia się szwów, jeśli były one założone. Do tego dochodzi masowanie blizny. Na pierwszym etapie, gdy tylko nie ma już rany, delikatnie, dodatkowo powinniśmy smarować miejsce tworzenia się blizny specjalnymi maściami. Jak długo? Kluczowy jest pierwszy miesiąc, czy dwa, trzy. Później bywa różnie. Niektóre blizny trzeba smarować nadal, przez cały proces tworzenia się blizny, ale w niektórych przypadkach to smarowanie maścią i masaż, paradoksalnie, wręcz mogą szkodzić. Od czego to zależy? Od charakteru blizny. Im bardziej zbita blizna, tym bardziej trzeba ją masować, by się uelastyczniała – również mechanicznie. Im mniej zbita blizna tym rzadziej i mniej ją masujemy. Poza maściami pojawiły się plastry silikonowe. Mogą być alternatywą, jeśli komuś się nie chce wcierać maści? W miejscach ruchomych, takich, którymi ocieramy np. o ubranie czy inny fragment skóry, plastry mogą być nawet lepsze niż smarowanie maścią. Bo maść w tym miejscu się ściera z blizny, a plaster, jeśli jest dobrze przyklejony, trzyma się na bliźnie. Szczególnie przy zbitych, twardych bliznach, można i warto stosować plaster. I można go nosić nawet 20 godzin na dobę, bo to daje efekty. Bez masowania, sam „okład”? Zależy. Najlepiej pokazać blizny lekarzowi, by ustalił czy masować, czy lepiej nie. Generalnie zasada jest taka, że jak są blizny poparzeniowe, to masowanie nie zaszkodzi. A jeśli nie są poparzeniowe, tylko inne, to bywa różnie. Blizny cięte, pooperacyjne zwykle warto masować, ale już blizny po trądziku czy ospie – nie ma potrzeby, a czasami wręcz jest to niepożądane. Podobno trzeba masować bliznę po cesarce, bo gdy jest „przykurczona” podświadomie przyjmujemy inną pozycję kręgosłupa i po latach możemy mieć bóle kręgosłupa nie tylko w odcinku lędźwiowym, ale i szyjnym. Tak. Bliznę po cesarce trzeba masować, podobnie, jak inne blizny po dużych zabiegach. W przypadku operacji mamy je nie tylko w skórze, ale i w mięśniach – w głębiej położonych strukturach ciała. Blizna w skórze nie spowoduje, że będziemy mieli np. problemy z kręgosłupem, ale już blizna w mięśniach, a w przypadku cesarki mamy do czynienia z ich przecięciem, już może pośrednio się do tego przyczynić. Wtedy to masowanie musi być „głębsze”, raczej przez fizjoterapeutę, nie chodzi tylko o masaż tej powierzchniowej blizny. Gdy jesteśmy w trakcie zabiegów laserowych na blizny, to w ty czasie nie używamy maści i nie masujemy blizn? Przez tydzień – do dziesięciu dni po zabiegu laserowym nie stosuje się maści na blizny. W praktyce czasem oznacza to, że w ogóle rezygnujemy z masowania i maści, bo zabiegi wykonujemy z różną częstotliwością. Zwykle robimy je co miesiąc – dwa. Ale zdarza się, że przerwa między zabiegami jest krótka - dwa tygodnie, czy nawet tydzień, ale to już się bardzo rzadko zdarza. Standardem postępowania są zabiegi co miesiąc, co dwa miesiące. W przypadku każdej blizny. Ale pamiętajmy, by zdać się z tą decyzją na lekarza, bo tak naprawę każda blizna jest inna. * Doktor Marek Wasiluk, specjalista medycyny estetycznej, absolwent (z wyróżnieniem) brytyjskiego uniwersytetu Queen Mary Universal w Londynie. Szef warszawskiego Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium ( Autor eksperckiego bloga i książki pt. „Medycyna estetyczna bez tajemnic”.
Są to informacje dotyczące tego, przez jaki czas po operacji należy powstrzymywać się od współżycia. Lifting twarzy: W zależności od rozległości zabiegu i opuchlizny na twarzy zaleca się abstynencję seksualną, trwającą od 2 do 4 tygodni. Katarakta: Nie istnieją tutaj żadne zalecenia co do abstynencji seksualnej.„Blizna – nieuniknione następstwo gojenia się ran„ Blizna jest nieuniknionym następstwem przerwania ciągłości skóry. Jako chirurg plastyk dążę do poprawy funkcji i formy różnych okolic ciała człowieka, ale zawsze jest to związane z nieuniknioną blizną, która powstaje w wyniku zadanych ran chirurgicznych. Umiejętne tworzenie i manipulowanie bliznami stanowi nieodłączny element pracy chirurga plastyka. Jeszcze przed rozpoczęciem każdej operacji myślę o ostatecznym wyglądzie blizn. Prawie zawsze moi pacjenci zadają mi pytanie o sposoby wpływania na bliznę, żeby była ona jak najmniej widoczna. Nie ma prostej ani krótkiej odpowiedzi na to pytanie. Wymaga to szerokiego omówienia. Po pierwsze jeśli już dojdzie do powstania blizny to nie można blizny usunąć. Blizna jest trwałym i nieuniknionym następstwem operacji i urazu. Można jedynie dążyć do uzyskania blizny idealnej. Blizna idealna ma następujące cechy: 1. Jest linijna; 2. Wąska; 3. Znajduje się w poziomie otaczających tkanek (nie jest wyniosła, ani zagłębiona); 4. Blada, a jej kolor przypomina kolor otaczających zdrowych tkanek; 5. Miękka i o podobnej strukturze jak otaczające tkanki i przesuwalna względem podłoża; 6. Jest zlokalizowana wzdłuż naturalnych fizjologicznie występujących zagłębień i linii na ciele człowieka; 7. Nie daje żadnych dolegliwości, takich jak swędzenie, pieczenie, czy ból. Ostateczny wygląd blizny zależy od wielu zmiennych i tylko na niektóre z nich mamy wpływ. Jakie zmienne mają wpływ na ostateczny wygląd blizny? Rodzaj rany (rana chirurgiczna v. przypadkowy uraz); W czasie operacji chirurg zadaje skalpelem ranę chirurgiczną. Jest to najmniejszy z możliwych urazów. Warunki operacji są jałowe. Zwykle pacjent otrzymuje profilaktycznie antybiotyk w celu ograniczenia ryzyka powikłań infekcyjnych. Na koniec operacji brzegi rany są zbliżone szwami. Linia nacięcia jest zaplanowana i tak dobrana, żeby nieunikniona blizna była jak najmniej widoczna. Przeciwieństwem rany chirurgicznej jest rana urazowa. Lokalizacja urazu jest przypadkowa. Narzędzie, którym dochodzi do urazu nie jest jałowe, a często jest wręcz mocno zanieczyszczone. Brzegi rany urazowej są poszarpane, często zmiażdżone i często dochodzi do ubytku tkanek. Mija zwykle pewien okres czasu od urazu do udzielenia fachowej pomocy lekarskiej. W tym czasie może dochodzić do namnażania się bakterii w ranie, co zwiększa znacznie ryzyko powikłań w gojeniu się rany. Statystycznie rzecz biorąc blizna w miejscu rany chirurgicznej będzie znacznie częściej zbliżona do blizny idealnej, w porównaniu do blizny w miejscu rany urazowej. Lokalizacja rany (okolica ciała, kierunek w stosunku do linii Langera); W różnych okolicach ciała tego samego człowieka powstają różne blizny. Blizny w wyniku gojenia się ran na powiekach i na zewnętrznych narządach rodnych są najbardziej zbliżone do idealnych. Blizny w okolicy naramiennej i mostka zwykle mają charakter przerostowy. Blizny na twarzy zlokalizowane wzdłuż linii zmniejszonego napięcia Langera zwykle są mało widoczne, a blizny na grzbiecie zawsze z czasem są szerokie. Wynika to z sił rozciągających działających na gojącą się ranę. Tam gdzie skóra jest mało napięta i wiotka blizny będą mało widoczne. Tam, gdzie na brzegach rany jest duże napięcie blizny zawsze początkowo będą miały charakter przerostowy (wyniosłe ponad otaczające tkanki), a ostatecznie zanikowy (zagłębione w stosunku do otaczających tkanek). Kierunek przebiegu rany w stosunku do linii zmniejszonego napięcia skóry Langera ma ogromne znaczenie dla wyglądu blizny. Blizny położone wzdłuż linii Langera są wąskie, a przebiegające w poprzek nich są szerokie. Znajomość linii Langera na ciele człowieka pozwala chirurgowi plastykowi na świadome nadawanie kierunku swoim cięciom. W przypadku, gdy konieczne jest usunięcie zmiany skórnej zlokalizowanej w okolicy naramiennej, to nawet najznakomitszy chirurg plastyk, posługujący się najwyższej jakości narzędziami i materiałami szewnymi nie uzyska w miejscu wycięcia idealnej blizny. Pozostaje mu tylko poinformować o tym Pacjenta przed zabiegiem, żeby nie trzeba było się tłumaczyć po. Tu o rodzaju blizny zadecyduje głównie lokalizacja zadanej rany. Powikłania w gojeniu się rany; Rany chirurgiczne rzadko goją się z powikłaniami, ale rany po przypadkowym urazie często. Często powikłania układają się w przewidywalne sekwencje: krwiak, infekcja, rozejście się rany, przedłużone gojenie. W miejscu rany, która goi się z powikłaniami rzadko powstanie idealna blizna. Zwykle powstaje tam blizna przerostowa, a w końcu zanikowa. Sposób gojenia się rany (per primum v. secundum); Rana chirurgiczna zwykle goi się przez tzw. rychłozrost (per primum). Oznacza to, że na koniec zabiegu brzegi rany są zbliżone szwem i sklejają się z wytworzeniem tylko niewielkiej ilości tkanki bliznowatej. W przypadku gojenia się ran pourazowych z ubytkiem tkanek lub w przypadku rozejścia się brzegów rany gojenie przebiega przez tzw. ziarninowanie i naskórkowanie (per secundum). Oznacza to, że powstały w wyniku urazu lub rozejścia się ubytek najpierw wypełniany jest przez tkankę ziarninującą, a potem dopiero pokrywa się naskórkiem od brzegów rany. Rana gojąca się przez rychłozrost niezależnie czy chirurgiczna, czy po przypadkowym urazie prawie zawsze da idealną bliznę, a w wyniku rany gojącej się przez ziarninowanie prawie zawsze powstanie blizna przerostowa. Wiek pacjenta; Procesy gojenia u osób młodych i u dzieci są bardziej nasilone niż u osób starszych. Blizny u osób starszych szybko stają się mało widoczne, gdyż procesy produkcji kolagenu są słabo nasilone. Blizny o podobnej lokalizacji u dzieci będą dłużej dojrzewały i będą bardziej widoczne, gdyż procesy gojenia i produkcji kolagenu są bardziej nasilone. Genetyczne uwarunkowania pacjenta; Każdy człowiek jest inny i każdy wyjątkowy. Dotyczy to też nasilenia procesów gojenia się ran. Blizny o takiej samej lokalizacji u dwóch osób w tym samym wieku, operowanych przez tego samego chirurga mogą być zupełnie różne. Wynika to z indywidualnych cech danego pacjenta. Skłonność do tworzenia blizn przerostowych lub bliznowców można przewidzieć przed operacją na podstawie starannie zebranych wywiadów i oglądania już istniejących blizn na ciele danego pacjenta. Każdy człowiek przebył w przeszłości szczepienie i dlatego warto zbadać lewe ramię w celu oceny blizn po szczepieniach. Technika chirurgiczna i materiał szewny; Technika chirurgiczna w czasie zszywania ran powinna być bardzo delikatna, a ruchy bardzo precyzyjne. W środowisku medycznym mówi się, że chirurg powinien mieć ręce kobiety, oczy sokoła, a serce lwa. Ja w mojej praktyce często posługuję się lupami i narzędziami mikrochirurgicznymi w celu zwiększenia precyzji moich działań. Narzędzia chirurgiczne powinny być adekwatne do zszywanej rany. Rana powinna być zszywana warstwowo – oznacza to, że napięcie rozłoży się na wiele warstw i wiele szwów co w ostateczności przełoży się na jakość blizny. Każda przypadkowa rana urazowa powinna być zamieniona na ranę chirurgiczną. Polega to na tzw. opracowaniu chirurgicznym rany. Należy wyciąć postrzępione i nierówne brzegi rany, oczyścić ranę z tkanek martwych i ciał obcych oraz wypłukać w celu usunięcia maksymalnie dużej ilości nawet drobnych zanieczyszczeń i drobnoustrojów. Czas zdjęcia szwów; Panuje ogólna zasada, że czym dłużej na brzegach rany skórnej pozostają szwy tym mniejsza szansa na uzyskanie blizny idealnej, gdyż w miejscu szwów powstaną dodatkowe blizny w poprzek rany, czego wynikiem będzie tzw. „drabinka”, a nie blizna linijna. W celu uniknięcia szwów skórnych zakładanych w poprzek rany można czasami je zastąpić szwem śródskórnym, ale jest to możliwe tylko w niektórych ranach. Szwy utrzymuje się różnie długo w różnych okolicach ciała. Najszybciej można zdjąć szwy z powiek – nawet po 5 dniach. Najdłużej, bo nawet 14 dni utrzymuje się szwy w miejscach, gdzie na brzegi rany działają największe siły – grzbiet, kończyna dolna. W celu uzyskania kompromisu można część szwów zdjąć wcześniej, a resztę później. W ten sposób dbamy o wygląd blizny i zarazem chronimy ranę przed rozejściem się z powodu zbyt szybko zdjętych szwów. Przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych; Blizna podlega długotrwałym procesom samoistnego dojrzewania i modelowania i dlatego uzyskuje ona ostateczny wygląd najwcześniej po 1 roku od momentu zagojenia się rany. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na ostateczny wygląd blizny jest upływający czas. Warto jednak przestrzegać pewnych ogólnie przyjętych sposobów dbania o bliznę w okresie jej dojrzewania. Do czasu zdjęcia szwów zagojona rana powinna być osłonięta opatrunkiem, który chroni ją przed środowiskiem zewnętrznym. W tym czasie nie stosuje się w tą okolicę żadnych maści. Po zdjęciu szwów bliznę należy tylko natłuszczać, np. oliwką dla dzieci. Po około 7-14 dniach natłuszczania, gdy wzdłuż zagojonej rany nie ma już żadnych strupków na bliznę można naklejać plasterki silikonowe. Plastry silikonowe wymagają dodatkowo zastosowania specjalnej bielizny uciskowej (po operacjach na piersiach są to specjalne biustonosze, po plastyce brzucha gorsety). W miejscach gdzie trudno jest zastosować ubranko uciskowe plaster silikonowy może być zastąpiony maścią silikonową. Celem stosowania plastra jest odciążenie linii blizny i ograniczenie sił rozciągających wpływających na procesy modelowania wewnątrz blizny. Dodatkowo plaster zapewnia przewlekły ucisk na bliznę oraz chroni ją przed wysychaniem. Przewlekłe stosowanie plastrów i ucisku stanowi udowodniona metodę korzystnie wpływającą na dojrzewająca bliznę. W czasie dojrzewania blizny wskazane są badania kontrolne u chirurga operującego. Chirurg ocenia, czy stan dojrzewającej blizny jest adekwatny do upływającego czasu od zagojenia się rany. W razie wystąpienia cech blizny przerostowej można zastosować maści z wyciągiem z cebuli, np. Cepan, ContracTubex. Maści te mają korzystne działanie, ale tylko w przypadku blizny przerostowej. Nie powinny być stosowane rutynowo na każdą bliznę. W wyjątkowych sytuacjach można zmniejszyć procesy produkcji kolagenu w bliźnie podając d niej zastrzyki z lekami sterydowymi. W zależności od powyższych czynników wpływających na gojenie się ran powstają następujące typy blizn: 1) Blizna idealna; 2) Blizna zanikowa; 3) Blizna przerostowa; 4) Przykurcz bliznowaty; 5) Bliznowiec (inaczej keloid); W miejscu przerwania ciągłości skóry w wyniku gojenia zawsze powstanie blizna. Ważne jest, żeby miała ona charakter blizny idealnej. Cechami takiej blizny są: linijny charakter, struktura i kolor przypominające otaczające tkanki (jest miękka, sprężysta, blada), poziom otaczającej skóry (nie jest zagłębiona, ani wyniosła), brak dolegliwości ze strony blizny. Rana zadana skalpelem przez chirurga plastyka zwykle goi się z pozostawieniem idealnej blizny. Przypadkowa rana pourazowa, nawet leczona chirurgicznie, często goi się z pozostawieniem niekorzystnej blizny. Blizna zanikowa charakteryzuje się małą ilością tkanki bliznowatej, co powoduje, że jest ona zagłębiona w stosunku do powierzchni otaczającej skóry. Jest ona szeroka i pokryta delikatnym pergaminowym naskórkiem o małej wytrzymałości na uraz. Stanowi ona zwykle zejście blizny przerostowej, która powstała w wyniku urazu z ubytkiem tkanek i gojenia przez ziarninowanie (np. po oparzeniu) lub u osób z zaburzeniami w gojeniu się ran. Blizna przerostowa stanowi problem kosmetyczny, ale może również być przyczyną przykurczu bliznowatego, a więc dodatkowo stanowić problem czynnościowy. Blizny przerostowe powstają w wyniku gojenia przez ziarninowanie, w wyniku powikłań w gojeniu się rany lub gdy rana krzyżuje kresy zgięciowe stawów. Blizna przerostowa ma nierówną powierzchnię, jest wyniosła ponad otaczającą skórę, twarda i czerwona. Czasami powoduje dolegliwości (swędzenie, pieczenie). Po kilku, kilkunastu miesiącach w wyniku procesu dojrzewania blizna taka samoistnie mięknie, wyrównuje swoją powierzchnię i staje się podobna do otaczających tkanek. Proces dojrzewania przebiega z różną szybkością u różnych osób (zmienność osobnicza). Dojrzewanie blizny przyspieszają: 1) Przewlekły ucisk; 2) Masaż; 3) Natłuszczanie; 4) Kortykosterydy w postaci wstrzyknięć w bliznę; 5) Maść z wyciągiem z cebuli – wcieranie w bliznę przez kilka tygodni; 6) Plastry i maści silikonowe; 7) Kiedyś stosowano na blizny przerostowe naświetlanie promieniami rtg. Obecnie metoda ta została zarzucona z powodu groźnych powikłań. Przykurcz bliznowaty to przemieszczenie tkanek przez bliznę do nieprawidłowej pozycji lub utrwalenie w nienaturalnej pozycji ruchomych części ciała. Przykładem przykurczu bliznowatego z przemieszczeniem tkanek do nieprawidłowej pozycji może być przykurcz bliznowaty piersi kobiecej. Mała dziewczynka doznaje urazu termicznego w okolicy jednej piersi. Powstaje tam płaszczyznowa blizna. W okresie dojrzewania twarda tkanka bliznowata ogranicza rozwój piersi. Pierś w miejscu blizny jest mniejsza, a czasem nawet zniekształcona. Przykładem przykurczu bliznowatego ruchomych części ciała jest przykurcz bliznowaty łokcia, kolana czy szyi. Blizna zlokalizowana na zgięciowej stronie stawu jest twarda i mało rozciągliwa. Nie pozwala ona na zupełne wyprostowanie stawu. Zabieg operacyjny z powodu przykurczu bliznowatego wykonuje się nie wcześniej niż po 6 miesiącach od zagojenia pierwotnej rany. Wyjątkiem są przykurcze bliznowate z dużym upośledzeniem funkcji, np. wywinięcie powieki z odsłonięciem rogówki lub wywinięcie wargi z wyciekaniem śliny z jamy ustnej. W tych przypadkach korekty blizny dokonuje się wcześnie. Zabieg operacyjny przykurczu bliznowatego polega na przecięciu blizny (czasami na jej wycięciu), na odprowadzeniu tkanek do ich naturalnego położenia i na pokryciu ubytku wolnym przeszczepem skóry lub płatem zdrowych tkanek. Blizna przerostowa to nie to samo co bliznowiec (keloid). Rozpoznanie bliznowca stawia się na podstawie trzech cech. Swoim zasięgiem przekracza on granicę pierwotnej rany (blizna przerostowa nie wykracza swoim zasięgiem poza pierwotną ranę). Keloid nie podlega procesowi dojrzewania (nie zmniejsza się z czasem). Blizna przerostowa dojrzewa z czasem, ulega przebudowie i po 6-12 miesiącach zmienia się w bliznę zanikową. Keloid zawsze nawraca po prostym wycięciu. Blizna przerostowa nie nawraca, jeżeli po jej wycięciu rana goi się bez powikłań i zostaną zmienione kierunki napięć w nowo wytworzonej ranie. Istnieją też inne cechy charakterystyczne dla bliznowca, które jednak nie są niezbędne do jego rozpoznania. Keloidy powstają „późno”, bo po 3 miesiącach od powstania rany pierwotnej, a mogą powstawać nawet kilka lat po zranieniu. Do tego czasu w miejscu zagojonej rany jest normalna blizna. Blizna przerostowa powstaje w 3-4 tygodnie po zabiegu. Dolegliwości w postaci samoistnego swędzenia, pieczenia, a nawet bólu oraz w postaci tkliwości, czyli przeczulicy na drobne bodźce są znacznie bardziej nasilone w keloidach, niż w bliznach przerostowych. Bliznowce lokalizują się w szczególnych okolicach ciała, a mianowicie w okolicy mostka, w okolicy naramiennej, na karku i na płatkach małżowiny usznej. Blizny przerostowe lokalizują się zwykle po stronie zginaczy na kończynach i mają tendencję do tworzenia przykurczów bliznowatych. Przyczyna powstawania keloidów jest nieznana. Można doszukać się skłonności rodzinnej i rasowej. Keloidy i blizny przerostowe statystycznie częściej występują u ludzi ciemnoskórych, z grupą krwi A i u alergików. Blizny przerostowe powstają w wyniku powikłań w gojeniu się ran (zakażenie, krwiak) lub w wyniku wzmożonych napięć w ranie (np. krzyżowanie kres zgięciowych na kończynach). Powstawanie keloidów i blizn przerostowych dotyczy tylko ludzi. Brak jest zwierzęcego modelu doświadczalnego tej patologii, co sprawia, że trudne są badania naukowe, które mogłyby wyjaśnić mechanizmy powstawania bliznowców. Najogólniej rzecz biorąc blizny przerostowe i keloidy powstają w wyniku zaburzeń równowagi pomiędzy produkcją i rozpadem kolagenu w gojącej się ranie. Te zaburzenia na rzecz produkcji kolagenu są znacznie bardziej nasilone w keloidach. Leczenie: W przypadku blizny idealnej nie powinno się stosować żadnego leczenia. Nie da się usunąć blizny. W miejscu, gdzie jest blizna zawsze będzie blizna, a więc idealnej blizny nie da się zmienić w jeszcze bardziej idealną bliznę. Czasami trzeba taką bliznę zaakceptować. Leczenie uzależnione jest od rodzaju i charakteru blizny oraz od czasu, jaki minął od zagojenia się rany. Do roku od zagojenia się rany nie stosuje się chirurgicznej korekty blizny. W tym czasie stosuje się metody zachowawcze i małoinwazyjne mające na celu przyśpieszenie dojrzewania blizny (natłuszczanie, masaż, przewlekły ucisk, maści z wyciągiem z cebuli, maści i plastry silikonowe, zastrzyki sterydowe, lasery, dermabrazję). Należy podkreślić, że blizny nie da się całkowicie usunąć. Można tylko zamienić jedną bliznę na drugą lepszą pod względem estetycznym i funkcjonalnym. Celem leczenia jest uzyskanie blizny zbliżonej do idealnej. Zanim rozpocznie się leczenie należy postawić rozpoznanie. Rozpoznanie „blizna przerostowa” lub „keloid” można postawić tylko na podstawie dobrze zebranego wywiadu i obserwacji (kolejne badania kontrolne). Inne leczenie obowiązuje w przypadku blizny przerostowej, a inne w przypadku bliznowca. Należy też pamiętać, że skóra może być miejscem rozwoju nowotworów złośliwych o charakterze włóknistym, np. dermatofibrosarcoma protuberans. W przypadku jakiegokolwiek podejrzenia rozrostu nowotworowego obowiązuje biopsja i badanie histopatologiczne (pod mikroskopem) pobranej do badania tkanki. Zanim rozpocznie się leczenie należy dokładnie ocenić, co przeszkadza pacjentowi? Czy dolegliwości związane z blizną (swędzenie, ból, tkliwość), czy wygląd estetyczny, czy też upośledzenie funkcji? Szczególnym przypadkiem są pacjenci zgłaszający się z bliznami po samookaleczeniu. Blizny te zlokalizowane są zwykle na skórze przedramienia, mają przebieg poprzeczny do długiej osi kończyny i jest ich wiele. Do samookaleczenia dochodzi w okresie dojrzewania lub wczesnej młodości, często pod wpływem alkoholu, pod presją środowiska lub pod wpływem nadmiernych, niekontrolowanych emocji. W dorosłym życiu blizny te stanowią wstydliwy dowód na trudną przeszłość. Leczenie chirurgiczne takich blizn polega na zamianie blizn poprzecznych na jedną podłużną. Nowa blizna wygląda jak blizna pooperacyjna, a więc nie zdradza samookaleczenia. Blizny na twarzy o niekorzystnym przebiegu, krzyżujące linie zmniejszonego napięcia i naturalne bruzdy stanowią duży defekt estetyczny. Korekta takich blizn polega na zamianie ich na inne, których kierunek zbliżony jest do naturalnych bruzd i linii zmniejszonego napięcia na twarzy. Jest to możliwe dzięki tzw. Z-plastyce lub wielokrotnej W-plastyce. Zabieg może być wykonany najwcześniej 1 rok po ostatecznym zagojeniu się rany, która była przyczyną blizny. U dzieci z korektą można zaczekać nawet do wieku po okresie dojrzewania. Blizny szerokie, zagłębione w różnych okolicach ciała (np. po operacji wyrostka robaczkowego, po cesarskim cięciu) można zamienić na blizny zbliżone do idealnych za pomocą odpowiednich plastyk miejscowych. Ważnym elementem zabiegu jest warstwowe zszycie nowych ran. Największe napięcie powinno być rozłożone na szwach wewnętrznych. Szwy skórne mają za zadanie tylko dobrą adaptację brzegów rany. Leczenie chirurgiczne przykurczu bliznowatego polega na wycięciu lub przecięciu blizny, odprowadzeniu przykurczu i pokryciu ubytku wolnym przeszczepem skóry lub płatem zdrowych tkanek. Nieodłącznym elementem leczenia przykurczu bliznowatego jest pooperacyjne usprawnianie (rehabilitacja). Najtrudniejsze jest leczenie bliznowca. Najlepsze wyniki uzyskuje się tu łącząc różne metody. Zastosowanie pojedynczej metody związane jest prawie zawsze z nawrotem bliznowca. Leczenie rozpoczyna się od metod małoinwazyjnych (przewlekły ucisk, masaż, zastrzyki sterydowe). Zabieg chirurgiczny wycięcia keloidu to ostateczność. Należy go połączyć z pokryciem ubytku przeszczepem skóry, a nawet z naświetleniem przeszczepu promieniowaniem rentgenowskim. Im wcześniej od zagojenia rany rozpocznie się postępowanie mające na celu uzyskanie idealnej blizny tym lepiej. Świeże blizny przerostowe i bliznowce lepiej reagują na leczenie niż blizny zadawnione. Leczenie chirurgiczne blizny (korekta chirurgiczna blizny) związana jest z nieuniknionymi następstwami oraz z ryzykiem powikłań. Nieuniknione następstwa to: 1. Ogólnie pojęty ból i cierpienie związane z operacją; 2. Obrzęk okolicy operowanej; 3. Zasinienie w okolicy operowanej; 4. Przejściowe zaburzenia czucia skóry w okolicy operowanej; 5. W miejscu korekty blizny zawsze pozostaje trwała blizna (inna, z założenia bardziej zbliżona do blizny idealnej); Powikłania: 1. Krwiak w ranie – wymaga nakłucia lub drenażu; 2. Infekcja rany – wymaga drenażu, antybiotykoterapii, może zniweczyć wynik operacji; 3. Brak poprawy po zabiegu; 4. Niezadowolenie z wyniku operacji; Zalecenia po korekcie chirurgicznej blizny są bardzo indywidualne w zależności od okolicy ciała gdzie jest korygowana blizna. Wspólne zalecenia (niezależnie od lokalizacji blizny): 1. Unieruchomienie okolicy operowanej (kilka – kilkanaście dni); 2. Badania kontrolne i zdjęcie szwów w terminie wyznaczonym przez lekarza; 3. Dbanie o nową bliznę zgodnie z zaleceniami lekarza. Rafał Drobot lekarz 2 sierpnia 2018. Serce płucne (łac. cor pulmonale, inna nazwa: płucna choroba serca) to stan, w którym doszło do przerostu i powiększenia prawej komory mięśnia sercowego w odpowiedzi na choroby naczyń płucnych lub miąższu płuc. Definicja ta wyklucza wrodzone wady serca oraz choroby, w których prawa komora Blizny po oparzeniu mogą powodować kompleksy z powodu wyglądu, ale nie tylko o estetykę tu chodzi. Duże blizny utrudniają normalne funkcjonowanie, często powodują przykurcze, ograniczają ruchomość kończyn, mogą powodować ból. Co zrobić, by pozbyć się blizn po oparzeniu? Wyjaśnia ekspertka. Blizny po oparzeniu — odbudowa skóry od podstaw Blizny po oparzeniu — leczenie. Jakie zabiegi? Blizna jest wytworem skóry właściwej, jednak zbudowana jest zupełnie inaczej. Tworzy ją tkanka łączna (struktury włókniste), czyli coś odmiennego od samej skóry właściwej. Blizny nie posiadają komórek barwnikowych ani naczyń krwionośnych, dlatego punktu widzenia kosmetologicznego czy medycznego są zmianami wyjątkowo ciężkimi do usunięcia.– Każdy przypadek jest inny. Bardzo wiele zależy od tego, z jak starą blizną mamy do czynienia i co było przyczyną jej powstania. Co więcej, są także różne rodzaje blizn. Sposoby ich usuwania są uzależnione od wielu elementów. Jednak im starsza blizna, tym zawsze trudniej jest ją usunąć – wyjaśnia Karolina szczególnie o rozległej powierzchni, mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie nie tylko z psychologicznego, ale także fizjologicznego punktu widzenia.– Blizna, jako tkanka łączna, może powodować przykurcze, utrudnia poruszanie głową, jeśli zlokalizowana jest np. w okolicach szyi. W związku z tym masowanie blizny przez pacjenta również może przynosi pewien komfort i ulgę – tłumaczy Karolina Martin. Specjalistka poleca stosowanie różnego rodzaju leków z substancjami aktywnymi lub kosmetyków rozjaśniających i zmiękczających wypukłe i przebarwione blizny wymagają niejednokrotnie wielu miesięcy leczenia, podczas którego skrupulatnie dokumentuje się proces. To pomaga pacjentowi zobaczyć, jak zmienia się skóra i jak twierdzą eksperci, wzmacnia po oparzeniu — odbudowa skóry od podstawŻeby zminimalizować widoczność blizny, należy ją przebudować, spłaszczyć, starać się zbliżyć kolor i fakturę z odcieniem oraz poziomem skóry. Aby móc to osiągnąć, stosuje się różne zabiegi, które dostosowuje się do kilku zmiennych, takich jak umiejscowienie blizny oraz przerost poziomu skóry.– Całą procedurę rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu kosmetologicznego, w trakcie którego dowiadujemy się, ile lat ma dana blizna, w jakich okolicznościach powstała oraz czy towarzyszyły jej jakieś zakażenia. Generalnie staramy się uzyskać od pacjenta odpowiedzi na wszystkie pytania, co umożliwia nam wybór najskuteczniejszej terapii – wyjaśnia ekspertka SC Beauty które mają nierównomierną fakturę, czyli leżą poniżej bądź powyżej poziomu skóry, są najtrudniejsze do usunięcia. Nietypowy kształt, zmienna grubość, objęcie dużego obszaru skóry, umiejscowienie na delikatnych tkankach – to kolejne czynniki utrudniające pozbycie się po oparzeniu — leczenie. Jakie zabiegi?Bardzo efektywnym sposobem likwidacji blizn jest radiofrekwencja mikroigłowa. Ekspertka SC Beauty Clinic tłumaczy, że pod tym pojęciem kryją się dwa bardzo ważne w profesjonalnej kosmetologii elementy: pierwszy z nich to nakłuwanie skóry z zastosowaniem odpowiednich igieł, a drugi to wypuszczanie z tych igieł fali Ktoś mógłby się zastanawiać, po co w ogóle niszczyć w ten sposób skórę? Tymczasem dla lekarza czy kosmetologa niezwykle istotne jest, że aby coś odbudować i naprawić, trzeba to najpierw, w kontrolowany sposób, zniszczyć – tłumaczy Karolina odbiera taką ingerencję jako impuls uszkadzający, przed którym należy się bronić. Zaczyna wytwarzać czynniki wzrostu fibroblastów czy śródbłonka naczyń. Wokół blizny wytwarzane są nowe naczynia krwionośne, połączenia oraz włókna kolagenu i elastyny. Skóra w ten sposób się przebudowuje, a blizna spłaszcza do poziomu skóry. Co więcej, następuje także mocne radiowa wykorzystywana w tym zabiegu podgrzewa tkankę do temperatury ok. 60 stopni Celsjusza. Białko znajdujące się wokół zaczyna ulegać procesowi denaturacji, czyli uszkodzenia. W miejscu blizny pojawia się bardziej miękka i jasna tkanka, która znajduje się na poziomie skóry. Trzeba jednak pamiętać, że taka odbudowa to proces. Czasem, by zaobserwować pierwsze efekty, należy odczekać aż 3 miesiące od pierwszego zabiegu. Później kolejne zabiegi wykonywane są co 4-6 tygodni. Zalecana seria najczęściej składa się z 5 stosuje się też dodatkowe zabiegi na zasadzie terapii łączonej. W tym celu polecany jest np. zabieg Carbolift wykorzystujący działanie dwutlenku węgla, dzięki czemu jesteśmy w stanie jeszcze intensywniej zastymulować rozrost naczyń krwionośnych. Czasem specjaliści wykonują także iniekcje zmiękczające mocno nadbudowane blizny. Źródło: SC Beauty Clinic jest miejscem, w którym realizuje się holistyczne podejście do zabiegów i pokazuje możliwości pełnego wykorzystania potencjału metod zabiegowych. Od ponad 12 lat tworzy jeden z największych magazynów branżowych SC Beauty Magazine.
| ፃиվехрο ጽвогэкιտωх | ቂωհеχ ниጁецιзвաк | Терωቄоցеп ቲዢወврըлиξа ፅዤвխκθ |
|---|---|---|
| Саጰኾσи ፏи утοзвеք | Сሱтрቱጿሚς оз иνምщኁклορω | Մα εлечሞски |
| Лጁδеքоթቪпе уբոн ዠοኚиκесα | Гጂկωթօջጎյሦ антυνեм հуዦዜղεኞዩችυ | Гውդኇሻеኃ чιхот |
| С ኃዝω | Ийеψ ուп | ሰвуգօхէ ፍакիхеξ է |
| Ωбε ωшωчеме иф | Ψուቻэ ρаφቻպ хрιкоፖ | Ущաпсаτ կէղаպеձաշ υմու |
| Нтըпቇтрሻςо դውտ | Зеዖեс бусиςескէз φοшኹбиλу | Дащէ ωзևጣа аտоልուኒусл |
Natomiast po operacji, kiedy już usuwamy szwy, można stosować szereg preparatów, które poprawiają gojenie i zabezpieczają bliznę przed przerostem. Na pewno należy tu wspomnieć o różnego rodzaju plastrach silikonowych, które nakleja się na bliznę, a ich działanie polega na mikro ucisku. Określa się to mianem tzw. presuroterapii.
Inaczej jest z bliznami na twarzy, rękach czy w miejscach, które odsłaniamy, np. na plaży czy na basenie. Dla większość posiadaczy dużych, widocznych blizn to poważny problem. Dlatego terapia blizny po operacji, dzięki której można zmniejszyć widoczność blizny, powinna być stałym elementem rehabilitacji po każdej operacji.
2e3YhFi. blizna po operacji serca
